Η «Αρτηριακή Υπέρταση» σχετίζεται με το καρδιαγγειακό – κυκλοφορικό σύστημα, αφού θεωρείται ότι είναι η αύξηση της αρτηριακής πίεσης (της πίεσης του αίματος που κυκλοφορεί στις αρτηρίες) σε επίπεδα που μακροχρόνια συνεπάγονται με αύξηση του κινδύνου νόσησης και θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα (όπως είναι κυρίως το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η στηθάγχη ή το έμφραγμα). Αυτή η αύξηση της πίεσης κάνει την καρδιά να εργάζεται με πιο εντατικό ρυθμό από το φυσιολογικό, ώστε μέσω των αιμοφόρων αγγείων να κυκλοφορεί το αίμα.
Η αρτηριακή πίεση περιλαμβάνει δύο μετρήσεις, τη συστολική και τη διαστολική, που εξαρτώνται από το εάν ο καρδιακός μυς συστέλλεται (συστολή) ή χαλαρώνει μεταξύ των παλμών (διαστολή). Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση σε κατάσταση ηρεμίας κυμαίνεται από 100 έως 140 mmHg συστολική (ανώτατη μέτρηση) και από 60 έως 90 mmHg διαστολική (κατώτατη μέτρηση). Υψηλή αρτηριακή πίεση χαρακτηρίζεται, η επανειλημμένη διαπίστωση αυξημένων τιμών σε συνθήκες ηρεμίας σε επίπεδα >140/90 mmHg, οπότε αυξάνει και ο κίνδυνος για το άτομο.
Στις περισσότερες αναπτυγμένες κοινωνίες, η πίεση του αίματος αυξάνει με την ηλικία, γι αυτό παρατηρείται αρτηριακή πίεση περισσότερο στα άτομα της τρίτης ηλικίας. Η υπέρταση είναι αποτέλεσμα μιας πολύπλοκης αλληλεπίδρασης γονιδίων και περιβαλλοντικών παραγόντων. Έχουν εντοπιστεί πολλά κοινά γονίδια με μικρές επιπτώσεις στην αρτηριακή πίεση, καθώς και ορισμένα σπάνια γονίδια με σοβαρές επιπτώσεις στην αρτηριακή πίεση όμως, η γενετική βάση της υπέρτασης δεν έχει γίνει απόλυτα κατανοητή.
Πριν από την εμμηνόπαυση, η υπέρταση είναι σπανιότερη στις γυναίκες (λόγω της εμμήνου ρύσεως) από όσο στους άνδρες, αλλά μετά απ΄ αυτήν γίνεται εξίσου συχνή. Σήμερα συστήνεται να ελέγχεται η αρτηριακή πίεση και των παιδιών άνω των τριών ετών, όποτε υφίστανται ιατρική φροντίδα ή εξετάσεις, αφού παρατηρούνται φαινόμενα υψηλής πίεσης σε παιδιά και εφήβους. Σε πρόσφατες μελέτες παρατηρείται ότι παιδιά πρώιμης ηλικίας (όπως, το χαμηλό βάρος γέννησης, το κάπνισμα της μητέρας και η έλλειψη θηλασμού) θεωρούνται υποψήφια για ιδιοπαθή αρτηριακή υπέρταση στην ενήλικη ζωή τους.
Η υπέρταση διακρίνεται: α) σε πρωτογενή (ουσιαστική) υπέρταση, β) σε δευτεροπαθή υπέρταση. Η πρωτογενής (ιδιοπαθής) αρτηριακή υπέρταση είναι η πιο συχνή μορφή υπέρτασης και αντιπροσωπεύει το 90-95% όλων των περιπτώσεων υπέρτασης, που σημαίνει υψηλή αρτηριακή πίεση χωρίς προφανές υποκείμενο ιατρικό αίτιο. Άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν τα νεφρά, τις αρτηρίες, την καρδιά ή το ενδοκρινικό σύστημα προκαλούν το υπόλοιπο 5–10% των περιπτώσεων (δευτεροπαθής υπέρταση).
Η υπέρταση σπάνια εμφανίζει συμπτώματα και διαπιστώνεται συνήθως μέσω ενός προληπτικού ελέγχου ή όταν το άτομο αναζητά λύση για κάποιο άλλο θέμα υγείας. Μερικοί άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση αναφέρουν πονοκεφάλους, ζαλάδες, ίλιγγο, εμβοές στα αυτιά, διαταραχές στην όραση ή λιποθυμικά επεισόδια. Δεν έχει όμως αποδειχθεί συσχέτιση του ύψους της αρτηριακής πίεσης με την εμφάνιση συμπτωμάτων. Η εσφαλμένη εκτίμηση ότι η αύξηση της αρτηριακής πίεσης γίνεται αντιληπτή, οδηγεί σε διαλείπουσα λήψη φαρμάκων, βασισμένη στα συμπτώματα, ενώ θα πρέπει να εφαρμόζεται θεραπεία (όποια και αν είναι αυτή), όταν διαπιστώνονται σταθερά αυξημένες τιμές πίεσης σε συχνές μετρήσεις.
Όταν ένα άτομο είναι υπερτασικό (διαπιστωμένα), θα πρέπει να απευθυνθεί στον θεράποντα ιατρό του ώστε να του χορηγήσει την κατάλληλη αγωγή ή θεραπεία. Αν δεν είναι υπερτασικό, ή η αύξηση της πίεσης είναι μικρή και παροδική, τότε δεν χρειάζεται να παίρνει καθόλου αντιϋπερτασικά φάρμακα. Η σύγχρονη ιατρική ισχυρίζεται ότι, η αντιϋπερτασική αγωγή απομακρύνει τον κίνδυνο που προκαλεί η υπέρταση. Όταν όμως συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου στο άτομο (κάπνισμα, αλκοόλ, σακχαρώδης διαβήτης, αντίσταση στην ινσουλίνη, υπερλιπιδαιμία, παχυσαρκία, καθιστική ζωή κ.λπ) θα πρέπει το άτομο να αντιμετωπίσει όλα τα θέματα που έχει κάθε ένα ξεχωριστά (ίσως χρειαστεί και τη βοήθεια διαφόρων ειδικοτήτων), ώστε να έχει το μέγιστο δυνατό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Είναι σημαντικό, η αρτηριακή πίεση όταν είναι υψηλή, να ελεγχθεί, και να μειωθεί σταδιακά μέσα από μία θεραπευτική διαδικασία (είτε συμβατική είτε φυσική – εναλλακτική) που θα προτείνει ο ειδικός, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο της ασθένειας και του θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα, όχι μόνο στους ηλικιωμένους, αλλά πολύ περισσότερο και σε άτομα μικρότερης ηλικίας.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής καθώς και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες ενοχοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την αυξημένη αρτηριακή πίεση όπως: κάπνισμα, αλκοόλ, καφεΐνη, κακές διατροφικές συνήθειες (πολλά τηγανητά και λιπαρά, αλλαντικά, παστά, αλμυρά κ.ά), κάποιες χημικές ουσίες, έλλειψη άσκησης, fast food, αϋπνίες, άγχος – στρες κ.λπ.
Σύμφωνα με την Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, η υπέρταση χαρακτηρίζεται κυρίως ως «Σύνδρομο Φωτιάς Της Καρδιάς» ή «Στάση Αίματος», η οποία μπορεί να προκύπτει από ανερχόμενο «yang του ήπατος» ή «ανεπάρκεια yin νεφρών». Αντιμετωπίζεται μέσω του βελονισμού και από μία σειρά συνεδριών, μέσω των κινέζικων βοτάνων και διάφορων συνταγών, επιπλέον με τη βοήθεια της ενεργειακής διατροφής, καθώς και κάποιων ταοϊστικών αναπνευστικών τεχνικών (Qi Gong, Tai Chi, Ήχοι Οργάνων κ.λπ).
Η Νευρο – Ρεφλεξολογία, η Κρανιοιερή, το Ηχομασάζ, ο Διαλογισμός κ.ά. μπορούν επίσης να συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση της αρτηριακής πίεσης (παράλληλα και με την φαρμακευτική αγωγή αν κριθεί απαραίτητη). Όπως και η Ολιστική Διατροφολογία, η Αγιουρβέδα και η Βοτανοθεραπεία μπορούν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά, σύμφωνα πάντα με την γνώμη του ειδικού γιατρού – θεραπευτή, ακολουθώντας τα κάτωθι:
- Σκόρδο σε κάψουλες
- Ρεσβερατρόλη
- Συνένζυμο Q10
- Ρόδι
- Ιβίσκος
- Κράταιγος
- Ταυρίνη
- Ginkgo Biloba
- Arjuna
- Φύλλα ελιάς
- Ω3 λιπαρά οξέα
- Μαγνήσιο
- Βιταμίνη C
- Φρούτα (μπανάνες, βερίκοκα, κ.λπ) και λαχανικά
- Περιορισμός στο αλάτι
- Αποφυγή τηγανητών, λιπαρών, ζάχαρης και αλκοόλ
- Διαλογισμός
- Ποιοτικός ύπνος
- Περπάτημα ή ήπια άσκηση
- Γιόγκα
Πηγή: : https://el.wikipedia.org, Χατζητόλιος, A. και Μ. Μπαλτατζή «Δίαιτα και υπέρταση, κλασικές και νεότερες απόψεις», https://www.venizeleio.gr, https://www.onmed.gr, https://www.iatronet.gr
